Kies de juiste virusscanner

Heel vaak wordt er aan me gevraagd wat nu de beste virusscanner is. Dat lijkt misschien een makkelijke vraag maar is eigenlijk onmogelijk om te beantwoorden. Een virusscanner van nu is namelijk veel meer dan alleen een virusscanner. Malware scanner, browser lockdown, backups, cleaner functies etc. De terugvraag is meestal wat men exact van een virusscanner verwacht en wat het mag kosten. Nu moet er dus nagedacht gaan worden. In deze post een aantal tips om je te helpen met het kiezen van de juiste virusscanner.

We kennen ze allemaal wel, de top 10 lijstjes met “Beste Virusscanner van…”. Deze lijstjes worden meestal gedomineerd door de grote jongens zoals Symantec, Kasperski, Sophos etc. Natuurlijk allemaal hele goede virusscanners maar zijn dat ook werkelijk de beste virusscanners voor jou?

Gratis of Betaalde Virusscanner?

De eerste en misschien meest logische vraag die je jezelf moet stellen is of je een virusscanner op subscription basis neemt of dat je kiest voor een gratis variant. De helft van de Nederlanders betaald namelijk voor hun antivirus software. Deze kosten zijn meestal in de vorm van maandelijkse of jaarlijkse abonnementen. Maar waarom? Er zijn toch ook gratis virusscanners?

De betaalde virusscanners huisvesten vaak meerdere tools en bieden de gebruiker ook meer opties en rapportage mogelijkheden. Als we alleen de virusscanner bekijken zonder toeters en bellen dan volstaat vaak de gratis variant. Betaalde varianten bieden vaak meer opties om je virusscanning te finetunen en om b.v. backup schema’s of uitzonderingen te maken. Ook bieden ze vaak backup & restore mogelijkheden, system control, system cleanup, disk encryptie en parental control. Vaak dus een compleet pakket om je systeem gezond en veilig te houden.

De gratis varianten zijn dus vrij basic. Sommige gratis virusscanner geven je niet de mogelijkheid om automatisch nieuwe virus definities te downloaden. Dit wordt dan een handmatige actie. Ook zijn er gratis virusscanners die simpelweg niet het hele scala aan virussen beveiligen. Of wel tegen virussen maar niet tegen malware etc. Hou ook met gratis virusscanners rekening met reclamebanners of reclame balken in de software.

Gratis virusscanners worden om 2 redenen op de markt gebracht:

• Marketing – zorg dat mensen bekend worden met het product en de merknaam.
• Information Gathering – omdat gratis virusscanners populair zijn worden deze dus ook door meer particuliere eindgebruikers geïnstalleerd. Deze kosten niets maar dat betekend niet dat anti-virus fabrikanten niets krijgen. Op de achtergrond wordt namelijk alle data doorgestuurd. Zo kunnen virussen sneller worden gevonden en worden gemitigeerd. Information Gathering is de hoofdreden dat gratis virusscanners bestaan. Anti-virus fabrikanten maken zo hun producten beter zodat ze goed kunnen concurreren in de zakelijke markt.

Dus, waar kies je voor? Gratis of betaald? Vaak hangt dit af van het soort data dat beschermd moet worden en wat het kost om deze indien nodig te herstellen. Daarnaast is het goed om te kijken naar de persoon die beschermd moet worden. Is dit een volwassenen of een kind? En zit deze persoon weleens achter het internet?

Virussen en Malware

Zowel virussen (worm, trojan, bootsector) als malware (adware, spyware, ransomware) worden vaak vermeld onder de noemer “virus”. Hoewel beide varianten ontzettend vervelend zijn zit er een essentieel verschillen tussen beide.

Een virus is erop gericht om schade aan de PC, de data of het netwerk te berokkenen. Malware daarentegen is erop uit om uw persoonlijke gegevens te ontfutselen al dan niet voor financieel gewin.

Virussen en Malware kun je samen benoemen onder de term “Badware”.

Toch komen we deze termen bij virusscanners niet tegen. En dat is lastig. Jij als eindgebruiker weet niet exact wat er nu wel en niet door de virusscanner tegengehouden moet worden en wat niet. Virusscanners praten meestal alleen over “virussen”. Soms is het zo dat gratis virusscanners geen bescherming tegen malware bieden terwijl hun betaalde broertjes en zusjes dit wel doen. Let er dus goed op of een virusscanner alleen beschermd tegen virussen of ook tegen malware (of badware).

Betrouwbaarheid

Kies voor een virusscanner welke hand in hand gaat met je besturingssysteem en je software. Natuurlijk kun je een Windows-based virusscanner niet installeren op je MacBook of op je Android toestel. Kiezen voor de juiste virusscanner bij het juiste OS is altijd essentieel. Maar naast het OS moet de virusscanner ook samengaan met de verdere configuratie van de computer. Als er software is welke problemen oplevert dan is het misschien slim om toch te kiezen voor een ander merk.

Het sleutelwoord hierin is “testen”. Test de gratis variant en als deze er niet is dan vraag je een proef-variant aan. Test hier eerst eens een paar weken mee. Bij tevredenheid heb je het pakket snel genoeg aangeschaft.

Tenslotte moet je zelf ook een goed gevoel hebben bij een virusscanner. Staat het merk je niet aan of ben je geschrokken van die ene negatieve recensie probeer hem dan niet. De kans dat je kiest voor een product welke een slechte eerste indruk heeft achtergelaten is zeer klein. You never get a second chance to make a first impression!

Gebruikersgemak

Kijk naar het gebruikersgemak van de virusscanner. Ben je zelf nogal “savvy” en wil je graag alles finetunen of heb je liever dat het out-of-the-box geregeld is en wil je er geen omkijken meer naar hebben. Gratis anti-virus software is vaak voor gebruik op een enkele PC en biedt niet de optie om gedistribueerd of beheerd te worden vanuit een centrale omgeving. Ook aan dit soort functionaliteiten moet gedacht worden voordat je kunt besluiten welke virusscanner bij je past.

Beschermde gebieden

Niet elke virusscanner beheerd alle facetten van de computer en als ze beheerd worden, hoe dan? Wordt internet beschermd? En zo ja, worden dan malafide sites niet geladen of alleen malafide downloads tegengehouden? Hoe wordt je e-mail beschermd? Worden netwerkschijven ook beschermd? Vaak kun je dit instellen maar niet altijd. Kijk even naar de facetten die je beschermd wilt hebben en op welke manier!

Computer performance

Een andere belangrijke factor is de impact die de virusscanner heeft op de performance van je PC. Wat gebeurt er tijdens het booten van je besturingssysteem? Wordt de computer aanzienlijk trager doordat de virusscanner op de achtergrond alles continue aan het scannen is.

Performance mag niet de belangrijkste factor zijn want in mijn ogen gaat security nog altijd boven usability maar het moet wel goed werkbaar blijven.

Uiteraard is er dan ook nog de gouden vraag “2 of meer virusscanners op mijn computer is toch dubbel zo veilig”? Helaas is dat niet altijd het geval. Virusscanners kunnen elkaar enorm tegenwerken waardoor de uiteindelijke bescherming juist minder is dan met 1 virusscanner. Ook voor de performance zijn meerdere virusscanners op de computer funest. In sommige gevallen kunnen 2 scanners op 1 PC goed werken. Dit zou je moeten testen. Meestal werkt het prima wanneer beide virusscanners goed zijn op een ander gebied. Bijvoorbeeld MalwareBytes (anti-malware) installeren op een computer met een gewone virusscanner (zonder anti-malware functies).

Antivirus kwaliteit

Wellicht het moeilijkste om voor de gebruiker te bepalen is de kwaliteit van de scanner. Als een virusscanner alle facetten van de computer beschermd maar slechts een detectiescore van 20% haalt dan zou dat betekenen dat 80% van de potentiele gevaren doorgelaten worden. In dat geval kan een scanner voor een specifieke taak die een 90% detectiescore haalt misschien veel beter zijn om te overwegen. Tot de kwaliteit behoren ook de support vanuit de fabrikant en de periodieke aanlevering van nieuwe antivirus definities. Dus hoe up-to-date wordt het pakket gehouden en wordt je bij vragen / problemen serieus geholpen?

De enige methodes om hier achter te komen zijn het veel en uitgebreid testen van verschillende antivirus suites of het lezen van heel veel antivirus referenties en top 10 lijstjes op het internet.

Ok, dat was veel informatie… Resume

Ik denk dat we het er allemaal over eens zijn dat bescherming tegen virussen en malware geen overbodige luxe is. Windows besturingssystemen zijn het meest vatbaar voor virussen en malware omdat de meeste mensen en bedrijven werken met Windows systemen. Badware makers willen simpelweg een zo groot mogelijk bereik hebben en dus wordt er veel “rommel” geschreven voor Windows besturingssystemen. Dat neemt niet weg dat Macintosh en Linux systemen hier geen last van hebben. Door de populariteit van Mac komen er ook meer en meer virussen en malware die zich richten op Mac gebruikers. De iPhone is relatief veilig door het strenge beleid van Apple. De appstore wordt streng gecontroleerd en de vrijheid van de gebruiker is op een iPhone wat ingeperkt. Out-of-the-box iPhones (die dus niet “ge-jailbreakt” zijn) zijn nog veilig genoeg om zonder virusscanner te gebruikers. Maar voor Linux en dus ook Android telefoons zijn eveneens heel veel virussen en malware in de omloop. Het is absoluut aan te raden je Android telefoon te voorzien van een goede virusscanner.

Nu je weet welke apparaten je wilt beschermen kun je kiezen voor een virusscanner welke op elk apparaat geïnstalleerd kan worden of je kunt zoeken naar een apparaat specifieke oplossing. Het kan al heel wat tientjes op jaarbasis schelen als u een pakket kiest met licenties voor meerdere apparaten. Dat is natuurlijk alleen als je kiest voor een betaald pakket. Als je kiest voor een gratis variant dan moet je genoegen nemen met wellicht minder functionaliteit, minder bescherming, reclame en pakketten die individueel beheerd moeten worden. Veel gratis antivirus software is echter out-of-the-box klaar voor gebruik. Dus als je niet zoveel achter het internet zit en op zich de gevaren van het internet weet te herkennen is een gratis virusscanner een hele goede optie. Als particulier zijnde met 4 apparaten die op het internet gaan is een gratis virusscanner vaak prima. De Windows 10 Defender virusscanner is zelfs relatief succesvol. Vul echter elke gratis virusscanner aan met MalwareBytes of HitmanPro voor meer effectieve veiligheid. Wil je echter wat meer opties, uitgebreidere bescherming of een makkelijkere beheerbaarheid van de software dan moet je toch terugvallen op de betaalde antivirus software pakketten. Het is altijd raadzaam om breed te oriënteren o.a. middels de vele anti-virus vergelijkingssites. Een goede tip is bijvoorbeeld om te starten op www.bestevirusscanner.com.

Mijn favoriet

Mijn favoriete virusscanner is eigenlijk onmogelijk om aan te geven. Dit heeft natuurlijk dezelfde reden waarom het lastig is om andere mensen te adviseren over de beste virusscanner. Je moet een gevoel hebben bij een bepaalde scanner. Deze scanner moet in het verleden goed dienst gedaan hebben. De opties moeten je aanstaan en hij moet toepasbaar zijn op de situatie. Als we het hebben over een Windows virusscanners dan was ik jaren geleden absoluut fan van McAfee. Maar door de trage innovatie en steeds slechtere detectie is McAfee beetje afgeschreven. Ook Kaspersky behoord over het algemeen nog tot de favorieten. Recentelijk is de Sophos engine ook aardig veranderd. Dat was in het begin niet zo positief maar op dit moment lijkt het allemaal zeer goed en stabiel te werken. Voor betaalde / zakelijke virusscanners zou ik zeker eens kijken naar Sophos en Kasperski. Qua gratis virusscanners ben ik ook zeer positief over Sophos (compleet met parental control) en Avast doet het ook nog steeds goed.

Maar zoals al gezegd, deze mening kan over een tijdje weer heel anders zijn. Belangrijk is om goed online te oriënteren. Bekijkt de top 10 lijstjes en diep interessante virusscanners uit qua functionaliteiten en beperkingen. Maak voor jezelf dan een top 2 of top 3 lijstje en ga deze allemaal een paar weken testen. Na 1 tot 1.5 maand weet je exact welke virusscanner goed bij jou en je computergebruik past.